Rijstmelk toch niet FODMAP rijk!

Iedereen in FODMAP land was erg teleurgesteld toen bleek dat rijstmelk hoog in FODMAP’s bleek te zijn na testen door het lab van Monash in Australie. Hierdoor raakten veel mensen van slag. Hoe kan het dat rijstemelk hoog in FODMAP’s is? Het bestaat toch alleen uit rijst, zout en water? Monash werd door veel mensen uit verschillende landen gevraagd om uitgebreide tests te doen om te kijken of het werkelijk zo is dat rijstmelk hoog in FODMAP’s is, waarschijnlijk omdat bijna niemand het kon geloven, ook wij niet. Het Monash team is hiermee aan de slag gegaan en zijn weer het lab ingedoken… met goede resultaten!

Diverse soorten rijstmelk getest

Monash heeft verschillende soorten getest, niet alleen uit Australië maar ook uit Engeland en de VS. Deze laatste soorten rijstemelk worden vaak ook in Nederland verkocht.

Onthoud dat de FODMAP analyse van alle voedingsmiddelen een zeer complexe en tijdrovende klus is. Sommige voedingsmiddelen (vooral bewerkte producten) geven hierdoor zeer hoge en technische uitdagingen. Niet iets wat zomaar in een week gedaan kan worden. Rijstmelk is één van deze ‘moeilijke voedingsmiddelen’ gebleken.

Oligosachariden in rijstmelk

Rijstemelk had dus een rood label in de Monash app, wat betekent hoog in FODMAP’s oftewel FODMAP rijk. Dit kwam door de aanwezigheid van zeer grote concentraties oligosachariden (oligos) die werden gevonden in de rijstmelk-samples (de O van fOdmap). Deze oligo’s komen in de rijstemelk door een enzymatisch proces wat plaats vindt bij het maken wanneer rijstbloem/zetmeel wordt bewerkt om rijstmelk te krijgen. Rijstzetmeel is een complexe koolhydraat, gemaakt van ketens glucose (deze kunnen zeer lang zijn, tot wel duizenden glucose moleculen aan elkaar!). De enzymen die worden gebruikt om rijstemelk te maken falen af en toe om alle rijstzetmeel compleet af te breken. Hierdoor blijven er kleine oligo’s achter in de melk. Je zou denken dat dit FODMAP’s zijn, maar dat is nu net het punt: deze oligo’s kunnen wel door het lichaam / in de darm worden afgebroken! Dus ze gedragen zich niet als fructanen of galactanen, maar als oligo’s die wel afbreekbaar zijn: ze zijn dus eigenlijk geen FODMAP’s!

Goed verteerbare oligosachariden

Het lab in Australië heeft ontdekt dat de oligo’s uit het rijstzetmeel samen met de FODMAP oligo’s (fructanen en galactanen) zijn geanalyseerd. Dit betekent dat het moeilijk was om te zien welke soort oligo’s er nu precies aanwezig waren in het product. Het Monash team heeft onlangs nieuwe testen ontwikkeld waarmee het wél mogelijk is om het verschil tussen deze oligo’s te kunnen zien. Daarom zijn ze er nu achter gekomen dat er heel weinig galactanen (GOS) in rijstmelk zitten en dat de oligo’s goed verteerbaar zijn. Alle soorten rijstemelk die het lab in handen had zijn met deze nieuwe methode getest.

Wat is nu het resultaat? 200 ml rijstmelk per keer is groen en daarom veilig/laag in FODMAP’s!

FODMAP dieet is en blijft in beweging

Het team van Monash geeft ook nog excuses voor de enige verwarring die er was gekomen door de eerdere vermelding dat rijstmelk FODMAP rijk was, maar nogmaals: het FODMAP dieet is en blijft in beweging! Letterlijk: wetenschap in actie!

Wel nog een klein opmerking erbij: er zijn nog steeds een beetje FODMAP’s aanwezig in de sommige soorten rijstmelk. Daarom is het verstandig om niet direct pakken rijstmelk naar achter te klokken, maar het te beperken tot 1 glas/mok per maaltijd.

Bron: Monash University